به گزارش عصر همدان، هر لحظه که می‌گذرد همدان از توسعه اقتصادی و ایجاد شغل یک گام به عقب بازمی‌گردد در حالی که فرصت‌ها منتظر ما نمی‌مانند.
تیرماه گذشته همزمان با اجلاس دو روزه سفرای خارجی در همدان که با حضور ۵۰ سفیر و نماینده خارجی به مناسبت رویدادهای گردشگری ۲۰۱۸ برگزار شد، مرضیه لک، رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران اعلام کرد که همدان ظرفیت ثبت ژئوپارک جهانی را دارد و از مدیران محلی خواست اقدامات لازم را آغاز کنند و هرگونه همکاری نیز لازم باشد توسط سازمان متبوعش با استان به عمل خواهد آمد.
وی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس عنوان کرد «بحث جدیدی در حوزه گردشگری به نام ژئوتوریسم یعنی زمین گردشگری در کشور تعریف شده است. زمین گردشگری یعنی ظرفیت‌های زمین‌شناسی خاص که در کنار ظرفیت‌های گردشگری طبیعی، تاریخی و فرهنگی یک منطقه ارزش خاصی به آن منطقه می‌دهد که به آنها سایت‌های ژئوتوریستی گفته می‌شود؛ وقتی سایت‌های ژئوتوریستی یک منطقه زیاد باشد آن منطقه می‌تواند به ژئوپارک تبدیل شود. همه ما می‌دانیم همدان بهشت این سایت‌های ژئوتوریستی است»
استاندار همدان نیز که همواره گردشگری را یکی از ارکان مهم توسعه استان و اولویت اول آن می‌داند از این ایده استقبال کرد و از پیگیری آن خبر داد.
بدون تردید همدان ۲۰۱۸ بهترین فرصت برای آغاز تلاش‌های پایتخت تاریخ و تمدن ایران برای تعریف یک ژئوپارک جهانی است. البته نمی‌توان از این مسأله به سادگی عبور کرد که ژئوپارک و ژئوتوریسم مباحثی جدید در دنیای زمین‌شناسی و جهان بی‌انتهای صنعت گردشگری به حساب می‌آیند که نمی‌توان از مدیران دچار روزمرگی شده استان انتظار داشت آن را درک کنند.
هرچه هم نیکبخت از لزوم رونق صنعت گردشگری و توسعه استان بگوید؛ تا درک مناسبی در مدیران ایجاد نشود و نگاه آنان تغییر نکند، اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد. انتظار می‌رفت با بیان مسأله ژئوپارک همدان که البته از آن به عنوان ژئوپارک اکباتان در کتاب «ژئوپارک‌ها، رهیافتی نوین در آمایش سرزمین» یاد شده است، مدیران پویا و کارآمد قبل از هرگونه حرص و جوش مردم و رسانه‌ها، پیگیری را آغاز کنند؛ اما انگار مثل مسأله کشف آثار باستانی در میدان تاریخی امام(ره) باز هم باید حرص بخوریم تا بالاخره مدیران را راهی این وادی کنیم.
یکی از داشته‌های بی‌بدیل استان، علاقه وافر زمین‌شناسان به همدان است که به آن نگاهی دیگر دارند و این سرزمین باستانی را نوعی بهشت برای دوستداران طبیعت و گردشگران داخلی و خارجی می‌دانند، همین بهشت بهترین بستر برای رونق اقتصادی با توسعه صنعت گردشگری است که به محیط زیست نیز آسیبی وارد نمی‌کند و به سرمایه‌گذاری چندانی نیاز ندارد.
به عبارت دیگر ژئوپارک‌ها علاوه بر داشتن همه مزایایی که صنعت گردشگری دارد، می‌تواند فارغ‌التحصیلان زمین‌شناسی را به عنوان راهنمایان تورها مشغول به کار کند.
الوند، صحنه بیکران سنگ‌شناسی
عضو تیم ارزیابان رسمی ژئوپارک‌ها در یونسکو در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس درباره همدان و ظرفیت‌های آن در حوزه زمین‌شناسی اظهار کرد: توده آذرین الوند و دگرگونی‌های رخ داده در پیرامون آن، آزمایشگاه و نمایشگاه گسترده‌ای برای پژوهش‌های سنگ‌شناسی پدید آورده است.
علیرضا امری‌کاظمی افزود: وجود اثرهای باستانی در نزدیکی این کوه و طبیعت چشم نواز منطقه، توانمندی خوبی برای معرفی ژئوپارک در استان همدان پدیده آورده است.
وی تصریح کرد: غار نام‌آشنای علیصدر نیز می‌تواند یکی از ژئوسایت‌های ارزشمند این ژئو پارک به شمار رود و بر ارزش افزوده آن بیفزاید.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم ادامه داد: در کتاب اطلس میراث زمین‌شناختی ایران، ۳۰ منطقه از کشور که ظرفیت تبدیل به ژئوپارک را دارند معرفی شده است.
وی با بیان اینکه برای فعال شدن این مناطق باید حاکمیت محلی ورود کند و آن را به ثبت جهانی برساند، گفت: یک منطقه در استان خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، مازندران، همدان و دو منطقه در استان کرمان ظرفیت تعریف ژئوپارک را دارند.
امری‌کاظمی اظهار کرد: در حال حاضر دو منطقه ژئوپارک ارس و ژئوپارک طبس به صورت جدی فعالیت‌های خود را برای ثبت جهانی آغاز کردند.
وی افزود: مسوولان ارس فعالیت‌های لازم را انجام داده و مستندات خود را آماده کرده‌اند تا برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال کنند.
مدیرژئوپارک جهانی قشم تصریح کرد: ژئوپارک طبس نیز مستندات را فراهم و اقدامات لازم را انجام داده است تا سال آینده پروژه ثبت جهانی را آغاز کند.
امری‌کاظمی تأکید کرد: اگر استان همدان نیز آمادگی لازم را برای آغاز فعالیت داشته باشد آمادگی ارائه مشاوره و کمک به آنها را داریم تا به سرعت مراحل لازم را طی کنیم.
ژئو پارک قشم آماده همکاری با همدان
وی ادامه داد: ژئوپارک جهانی قشم هم در داخل کشور و هم در منطقه به عنوان محور اصلی توسط یونسکو تعریف شده و به همین دلیل می‌تواند هرگونه کمکی را به مناطق دیگر ارائه دهد.
عضو تیم ارزیابان رسمی ژئوپارک‌ها در یونسکو با بیان اینکه هزینه سفر به ایران برای گردشگران خارجی بسیار ارزان تمام می‌شود، خاطرنشان کرد: این اتفاق می‌تواند برای رونق صنعت گردشگری و در نتیجه توسعه اقتصاد هر منطقه به ویژه ژئوپارک‌ها مثمر ثمر باشد.
وی گفت: ژئوتوریست‌ها به دنبال سفر به مناطقی که امکانات زیادی دارد نیستند، بلکه ترجیح می‌دهند در کنار طبیعت بوده و واقعیت‌ها را آنگونه که هست لمس کنند، بنابراین برای تحقق ژئوپارک نیاز به سرمایه‌گذاری چندانی وجود ندارد و تنها باید بسترسازی کرد.
امری‌کاظمی با اشاره به اینکه سطح اجتماعی و فرهنگی ژئوتوریست‌ها متفاوت است، اظهار کرد: این گردشگران می‌دانند که نباید بر طبیعت و محیط پیرامون خود اثر منفی بر جا بگذارند و به همین دلیل توسعه این نوع گردشگری با حفاظت و صیانت از محیط زیست انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه رکن اساسی ژئوتوریسم و ایجاد ژئوپارک فعال بودن و درگیر بودن جوامع محلی است، افزود: این جوامع محلی هستند که در ژئوپارک‌ها، تصدی امور را بر عهده دارند و دولت تنها وظیفه نظارت و بستر سازی را انجام می‌دهد.
عضو تیم ارزیابان رسمی ژئوپارک‌ها در یونسکو تصریح کرد: ژئوپارک‌ها به طور مداوم و چهار سال یکبار پس از ثبت توسط یونسکو رصد می‌شوند و اگر از شاخص‌های ژئوپارک فاصله گرفته شود و یا اقدام جدیدی صورت نگرفته باشد، آن منطقه از لیست یونسکو خارج می‌شود.
وی تأکید کرد: همدان برای به ثبت جهانی رساندن ژئوپارک اکباتان، باید اقدامات ویژه‌ای از جمله اعمال برخی از اصلاحیه‌ها در غار علیصدر و همخوان کردن آن با طبیعت بکر اولیه انجام دهد و هر چه سریعتر اقدامات خود را آغاز کند.
ژئوپارک فرصتی برای جهانی شدن همدان
اگر استان‌ها سال‌هاست که به دنبال ثبت جهانی یکی از هزاران آثار بی‌نظیر تاریخی، فرهنگی، طبیعی خود در یونسکو است، این فرصت بهترین اتفاق ممکن است که یک ژئوپارک در برگیرنده بسیاری از داشته‌های استان به ثبت جهانی برسد.
امیدواریم که مسؤولان و مدیران اهمیت این موضوع را درک کنند و شرایطی که جوانانی در حسرت کار و تشکیل یک زندگی می‌سوزند را بفهمند و برای آنها و کمک به توسعه استان و کشور هم که شده، در این حوزه کمر همت ببندند.
هرچند نمی‌توان هیچ مسأله‌ای را با قطعیت بیان کرد، اما می‌توان با جدیت گفت بسیاری از مدیران پس از مطرح کردن تعریف ژئوپارک در همدان، حتی زحمت جستجوی این واژه در دنیای بیکران اینترنت را نیز به خود ندادند، اما خواهش می‌کنیم به خاطر آینده استان و جوانانش این مسأله را جدی بگیرند و اقدامات لازم را انجام دهند.
اگر همین امروز اقدامات خود را آغاز کنید باز هم از دو منطقه دیگر کشور عقب هستید و هر لحظه ممکن است یکی دیگر از مناطق بکر ایران‌زمین، این سرزمین استثنایی، برای شکار این لحظه تلاش‌های خود را آغاز کند و صف انتظار طولانی‌تر و فرصت‌های بیشتری از دست برود.
اگر اولویت اول استان را صنعت گردشگری تعریف کنیم، ژئوپارک می‌تواند دروازه مطلوبی برای وارد شدن به دنیای توسعه و رونق اقتصادی باشد.
…………………………..
علی پنبه‌ای
…………………………..
